เมื่อไปภัตตาคารจีนจะพบว่าจะมีเมนูเป็นผักหรือเนื้ออะไรสักอย่างผัดกับซอส xo เป็นเมนูแนะนำของร้าน ก็จะคำถามมาว่าซอส xo คือซอสอะไร รสาติเป็นอย่างไร ข้อสงสัยเหล่านี้จะถูกคลี่คลายเพราะตงฮั้วเดลี่มีคำตอบให้ค่ะ
ซอส xo เป็นสารตั้งต้นที่ใช้กับเมนูที่รสชาติเผ็ดร้อนและจัดจ้านหลายเมนู โรงแรม Hong Kong Peninsula คิดค้นซอส xo ขึ้นมาเมื่อปีพ.ศ. 2523 เป็นซอสที่เกิดจากการหมักบ่ม โดยทำจากวัตถุดิบราคาสูง เช่น หอยเชลล์อบแห้ง กุ้งอบแห้ง แฮมยูนนาน พริกแดง กระเทียม น้ำมันกราโนล่า เป็นต้น
ซึ่งแต่ละสูตรก็จะมีส่วนผสมและสัดส่วนที่แตกต่างกันออกไป และอาจมีส่วนผสมอื่นๆ นอกจากนี้อีก เมื่อนำส่วนผสมมาหมักเอาไว้ จึงได้ชื่อว่า xo ที่มาจากคำว่า Extra Old Cognac อ้างอิงจากชื่อของบรั่นดีฝรั่งเศสหรือ Cognac ดังนั้น xo หมายถึง เครื่องดื่มแอลกอฮออล์ที่ถูกหมักบ่มและกลั่นมาอย่างดี โดยให้ความรู้สึกถึงคุณภาพและความหรูหราด้วย
เนื่องจากกระบวนการทำซอสใช้เวลานาน ปัจจุบันจึงมีซอส xo แบบสำเร็จขายเพื่อประหยัดเวลาทำซอสและมีรสชาติที่มั่นคง ไม่ต้องปรุงเพิ่ม
ใครที่กังวลว่าซอส xo จะมีรสชาติเผ็ดจัดไปซะหมดก็ไม่ต้องกังวล เพราะซอส xo มีระดับความเผ็ดเพื่อให้สามารถนำไปใช้กับเมนูได้หลากหลาย มีแบบเผ็ดร้อนมากๆ เน้นรสจัด เพื่อใช้กับเมนูผัดฉ่า หรือจะมีแบบเผ็ดน้อยหรือไม่เผ็ด ใช้เพื่อเติมสีสันของอาหารให้น่ารับประทานมากขึ้น เด็กสามารถทานได้ หรือแบบเผ็ดน้อยที่ใช้ทานกับติมซำ เป็นต้น ยิ่งมีความเผ็ดให้เลือกหลายแบบก็ทำให้ทุกคนสามารถทานซอส xo ได้ ทำให้ในครัวคนจีนต่างก็มีซอสติดบ้านไว้เป็นของเด็ดประจำครัวนั่นเอง
