老马识途 [lǎomǎshítú] ม้าแก่รู้จักทางเป็นอย่างดี (คนที่มีประสบการณ์)
“ม้า” มีความผูกพันและมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับคนจีน ในประวัติศาสตร์ม้าอยู่คู่กับวิถีชีวิตของคนจีนทั้งในการเกษตร การเดินทางและการออกศึกสู้รบ มีสำนวนจีนที่เกี่ยวข้องกับม้ามากกว่า 60 สำนวน แสดงให้เห็นว่าม้ามีความหมายลึกซึ้งสำหรับคนจีน หนึ่งในสำนวนจีนที่เกี่ยวข้องกับม้า คือ “老马识途” แปลว่า ม้าแก่รู้จักทางเป็นอย่างดี มีเรื่องเล่าว่า เมื่อหลงทางสามารถปล่อยให้ม้าแก่ใช้สติปัญญานำทางเพื่อหาทางกลับบ้านได้ สำนวนนี้จึงเป็นการเปรียบเทียบม้าแก่เหมือนกับผู้ที่มีประสบการณ์ สามารถชี้นำได้นั่นเอง
มนุษย์ต่างจากม้า มนุษย์สามารถคิดวิเคราะห์ได้มากกว่า การลงมือกระทำในเรื่องเดิมจนกลายเป็นความชำนาญ มีฝีมือที่เฉียบคม เมื่อผนวกกับการใช้มันสมอง ผ่านกระบวนการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์และแยกแยะ จะทำให้มนุษย์สามารถพัฒนาได้ รังสรรค์ให้เกิดนวัตกรรมหรือแนวทางที่เหมาะสมกับสภาพบริบทที่เปลี่ยนไปตามกาลเวลา มนุษย์จึงไม่หยุดนิ่งนั่นเอง
สำหรับการชี้นำของม้าแก่หรือผู้ที่ประสบการณ์ บางคนอาจจะคิดว่าคนที่มากประสบการณ์ที่มีอายุแล้วก็เหมือนกับม้าแก่ควรจะปลดระวาง ไม่สามารถใช้งานได้แล้ว องค์ความรู้ของผู้สูงวัยที่สะสมมา คนรุ่นใหม่อาจจะไม่เคยพบเห็นและมองว่าล้าสมัย ไม่เหมาะกับบริบทในปัจจุบัน ไม่สามารถนำความรู้มาใช้ได้ อยากให้ใช้ใจที่เปิดกว้างเพื่อเรียนรู้ และใช้สมองเพื่อพิจารณาเชื่อว่าจะต้องมีบางส่วนที่ใช้ได้หรือนำมาปรับใช้ได้กับปัจจุบัน เพราะองค์ความรู้อันมีค่าของผู้มีประสบการณ์เป็นเหมือนกับการบันทึกประวัติศาสตร์ในสมัยนั้นนั่นเอง
Cr. http://www.mohrss.gov.cn/ltxgbj/LTXGBJlaoyousuoxue/201404/t20140422_128950.html
