ถ้ำหินหลงเหมิน (龙门石窟the Longmen Grottoes) เป็น 1 ใน 3 ถ้ำหินโบราณขนาดใหญ่ของจีน!!
ถ้ำผาหลงเหมินเป็นผลงานชิ้นเอกทางวัฒนธรรมที่สร้างสรรค์ขึ้นด้วยความชาญฉลาด ฝีมือและความศรัทธาของมนุษย์ ทำให้ถ้ำหลงเหมินได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกจากองค์การยูเนสโก (UNESCO) ในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญครั้งที่ 24 เมื่อปี พ.ศ. 2543 ที่เมืองแคนส์ ประเทศออสเตรเลีย
ถ้ำหินหลงเหมินมีลักษณะเป็นกลุ่มถ้ำบนหน้าผาหินปูน ริมฝั่งแม่น้ำอี้ อยู่ห่างจากเมืองลั่วหยาง มณฑลเหอหนาน ประมาณ 12 กิโลเมตร ทางทิศตะวันตกและตะวันออกของถ้ำลงเหมินจะล้อมไปด้วยภูเขา มีแม่น้ำอี๋สุ่ยไหลผ่านตรงกลาง เสมือนเป็นประตูที่มีมังกรห้อมล้อมอยู่ ถ้ำแห่งนี้จึงได้ชื่อว่า หลงเหมิน แปลว่าประตูมังกร
บริเวณหน้าผาประกอบไปด้วยถ้ำมากกว่า 2,000 ถ้ำ มองไปคล้ายรังผึ้งขนาดใหญ่ และมีประติมากรรมโบราณที่เกี่ยวกับพุทธศาสนายุคแรกของจีน ได้แก่ รูปปั้นองค์พระพุทธรูปมากถึง 100,000 องค์ มีขนาดตั้งแต่ไม่กี่เซ็นติเมตรจนถึงขนาดประมาณ 1 เมตรครึ่ง มีศิลาจารึกประมาณ 3,600 แผ่น
จุดไฮไลท์ของถ้ำหลงเหมินที่ต้องไปชมคือ องค์พระพุทธรูปขนาดใหญ่ที่สุด นามว่า พระโพธิสัตว์ไวโรจนะ เฉพาะศีรษะสูง 4 เมตร ใบหูยาว 1.9 เมตร รูปร่างและใบหน้าอิ่มเอิบ ริมฝีปากเหมือนยิ้มเล็กน้อย ดวงตาเหมือนกำลังมองลงมา ถือเป็นพระพุทธรูปแกะสลักหินที่มีความงดงามและสมบูรณ์เป็นอย่างมาก และมีกลุ่มชาวจีนที่เชื่อว่าใบหน้าลักษณะนี้เป็นใบหน้าของพระนางบูเช็กเทียน เพราะว่าเป้นคนสั่งให้ช่างสร้างขึ้นมาด้วยความเชื่อว่าตนเองเป็นพระอริยเมตไตรยกลับชาติมาเกิด
